2004 (4) - 22/23 augustus - The Retreat From Mons 1914-2004

Namur-Mons

Al ergens in 2003 waren wij erachter gekomen dat er ter ere van de "Retreat from Mons" van 23 augustus 1914 e.v. een re-enactment van de mars zou plaatsvinden. Dus met originele uniformen en waar mogelijk langs de originele route. Deze werd georganiseerd door de Great War Society en de opbrengst zou naar een goe doel gaan. In eerste instantie kwam het idee op om niet alleen te gaan kijken maar ook om mee te doen. Dit bleek echter voor ons wat te hoog gegrepen. Na een mailtje naar de organisatie kregen we 10 A4-tjes met richtlijnen over gedrag, kleding, vervoer e.d. terug. Tot in de kleinste details is vastgelegd wat iemand wel en niet mag dragen en welke uitrusting hij mee moet zeulen. Ook het vervoer van de tenten, voorraden, veldkeuken e.d. gebeurt met een vrachtauto uit die tijd. Er is zelfs een trainingskamp voorzien om de recruten te drillen.

 Het programma was als volgt:

- Zaterdag 21 en Zondag 22 augustus overtocht uit Groot-Brittannië en reis naar Mons, Camping du Waux-Hall. Daar word bivak gemaakt m.b.v. originele tenten. Vervolgens is er tijd voor training, voorbereiding, inspectie en een parade.

- Maandag 23 augustus: mars van Mons naar Bavay (15 mijl, 24 km)

- Dinsdag 24 augustus: mars van Bavay naar Le Quesnoy (9 mijl, 14 km)

- Woensdag 25 augustus: mars van Le Quesnoy naar Le Cateau (14 mijl, 22,5 km)

- Donderdag 26 augustus: mars van Le Cateau naar Fresnoy (14 mijl, 22,5 km)

- Vrijdag 27 augustus: mars van Fresnoy naar St. Quentin (10 mij, 16 km)

- Zaterdag 28 augustus terugkeer naar Groot-Brittannië.

Een pittig en ambitieus programma, gezien de omstandigheden. Marcheren in de orginele (wollen en dus warme) kleding en schoeisel, geen hulp van buitenaf. Eten en drinken alleen wat je zelf kunt meenemen of uit de veldkeuken. Slapen op een strozak in een tochtige tent. Geen doorsnee vakantietochtje dus. Alle reden om een kijkje te gaan nemen.

Op zondag 22 augustus reden we in de nieuwe Velsatis van Max eerst naar Maastricht om Joram te feliciteren (was die dag jarig en kon daarom niet mee). Omdat we toch langs Namen kwamen hebben we daar eerst Fort Marchovelette bezocht. Daarna getracht Fort de Malonne te traceren in een bos maar omdat we niet veel tijd meer hadden hebben we dat maar opgegeven. Via Charleroi doorgereden naar Mons om daar op de camping kennnis te maken met de Engelsen die de mars zouden maken. Op de camping hadden ze een kamp opgezet met zo'n 5 tenten. Ook was er een kok die op een veldkeuken oatmeal cookies aan het bakken was. Verder Lee Enfields, een Triumph motorfiets en ander materiaal uit die tijd. Het was net een stap terug in de tijd. Tot in detail was aan alles gedacht. Maandag 9 uur zou de mars beginnen. Omdat wij zelf maar al te bekend waren met de originele route die de BEF in 1914 gevolgd had hebben we daar niet naar gevraagd. Dat leek ons voor de hand te liggen. Dit zou ons de volgende dag nog lelijk opbreken...

We sliepen in het Campanile Hotel in Maubeuge en waren daardoor pas om 9.15 uur op de Grand Place in Mons. Maar gelukkig stonden er nog genoeg Britten in passende kleding zodat we dachten niet te laat te zijn. Na alles eens goed bekeken te hebben kwam het ons voor dat de lads die we op zondag in het kamp hadden ontmoet er helemaal niet waren. Dit was een heel andere groep. Navraag leerde dat deze groep helemaal geen zin had om de retreat over te doen, zij gingen koffie drinken op een terras. De andere groep? Die was om 9 uur al vertrokken! Wij dus in de achtervolging. Op naar Bavay. Na 1,5 uur rondrijden in de zuiwestelijke omgeving van Mons kregen we het vermoeden dat er iets niet in de haak was. Volgens alle logica hadden we ze al lang tegen moeten komen. Ook de locale bevolking wist nergens van. Niet zo gek eigenllijk, gezien de kleinschaligheid van de mars en de tegenvallende belangstelling op de Grand Place. Na een kop koffie besloten we daarom maar weer richting Charleroi te rijden. En warempel, op de plek waar we ze in theorie nog tegen zouden kunnen komen, kwamen we ze tegen. Ze waren net halt gehouden voor een lunchbreak. Van de gelegenheid gebruik makend konden wij mooi foto's en een praatje maken. Na een halfuurtje wilden e zich weer in beweging zetten toen de bevelvoerder ons vroeg om op zijn kaart aan te wijzen waar ze eigenlijk waren., hij kon het niet terugvinden. Dat noopte mij tot de uitspraak "You're not on this map". Onze grondige geografische kennis van het terrein moest er aan te pas komen hun marsroute enigszins aan te passen zodat ze die avond niet in Maubeuge aankwamen maar daadwerkelijk in hun kampement in Bavay. En "on their way they went". Vergezeld van twee vrouwelijke fietsers, de Triumph motor en een vrachtauto (als bezemwagen) sloeg de stoet de juiste weg naar Bavay in. 

Wij vervolgden onze weg naar Charleroi en weer naar Namen om daar nog even Fort Suarlée mee te pakken. In Huy net als twee jaar daarvoor op hetzelfde terras een pilsje gepakt en huiswaarts gereden.

Copyright Bas Sjoerts 2005-2020      E-mail b.sjoerts@gmail.com